Binnenkort
is ook op Facebook het leven niet meer hardnekkig plezant.
Mark Zuckerberg, de man achter Facebook, werkt met zijn team aan een dislike-knop. ‘Niet elke gebeurtenis is een goede gebeurtenis, toch?’, klonk het. Ha, hij weet het. De cumulerende wereldproblematiek heeft ook Facebookistan en zijn euforische inwoners bereikt. Binnenkort mogen onze duimen eens rusten. We krijgen allemaal een vind-ik-niet-leuk knop. U. Maar ook uw ex. Uw kortzichtige buurman. Uw kritische schoonmoeder. Kunnen we elkaar wel vertrouwen met die negatieve energie? Wilt u zich nog meer focussen op wat u niet zint? En bent u er klaar voor om met een foto van uw kat - ‘Pluisje op haar schattigst’ - zeventien dislikes te scoren? Om te ontdekken dat uw dagelijkse maaltijd-update meer haters dan liefhebbers kent en dat niet iedereen uw kwijlende kleine graag op zijn time-line ziet voorbijkomen?
Mark Zuckerberg, de man achter Facebook, werkt met zijn team aan een dislike-knop. ‘Niet elke gebeurtenis is een goede gebeurtenis, toch?’, klonk het. Ha, hij weet het. De cumulerende wereldproblematiek heeft ook Facebookistan en zijn euforische inwoners bereikt. Binnenkort mogen onze duimen eens rusten. We krijgen allemaal een vind-ik-niet-leuk knop. U. Maar ook uw ex. Uw kortzichtige buurman. Uw kritische schoonmoeder. Kunnen we elkaar wel vertrouwen met die negatieve energie? Wilt u zich nog meer focussen op wat u niet zint? En bent u er klaar voor om met een foto van uw kat - ‘Pluisje op haar schattigst’ - zeventien dislikes te scoren? Om te ontdekken dat uw dagelijkse maaltijd-update meer haters dan liefhebbers kent en dat niet iedereen uw kwijlende kleine graag op zijn time-line ziet voorbijkomen?
Haatsmurfen
en spelfouten
Volgens Zuckerberg is het geenszins de bedoeling dat Facebookers elkaar met de
dislike-knop gaan treiteren. Maar houdt hij wel rekening met de hersenkronkels
van zijn doelpubliek, waarvan er sommigen zelfs te weinig in hun bovenkamer hebben
om mee te kronkelen? Denk maar aan de vernietigende reacties op de pagina’s van
nieuwssites waar haatsmurfen met een gebrekkige kennis van de Nederlandse
spelling zich vaak eens goed laten gaan. Of de botte berichten op drukbezochte
profielen van publieke figuren. Deze week nog maakte nieuwsanker Kathleen Cools
bekend dat zij haar Facebookpagina zal sluiten wegens te veel onbeschofte
meningen. Binnenkort richt ze een nieuwe pagina op voor louter intimi.
Zuckerberg heeft hogere verwachtingen van de doorsnee Facebooker. Hij noemt de dislike-knop een manier om empathie uit te drukken. Hij gaat er dus vanuit dat ze daarover beschikken. Volgens hem voelt het niet comfortabel om triest nieuws vanuit je comfortabele zetel te liken. Nee, als je een beetje humaan bent niet, nee. ‘Maar’, benadrukte hij in het VTM Nieuws, ‘Mensen willen wel duidelijk maken dat ze met je meeleven en je begrijpen.’
Ja, waar was die verdomde dislike-knop toen Facebook overspoeld werd door foto’s van de verdronken driejarige Aylan. Toen iedereen over de zelfmoord van Joost Zwagerman begon. Toen een uitgemergelde ijsbeer viraal ging en ons aan de opwarming van de aarde herinnerde. En o ja, toen de papa van mijn Facebook-vriend overleed. Ik had me er met de dislike-knop telkens snel vanaf kunnen maken. Met een publieke 10 op 10 voor empathie én nog tijd over voor een selfie. Een medelevende reactie schrijven, wie steekt daar nog energie in? In het echt doen we toch ook niet meer dan 1 minuut aan empathie? Dat kunnen we zelfs nog inkorten door net als op Facebook gewoon onze omgekeerde duim te tonen.
Zuckerberg heeft hogere verwachtingen van de doorsnee Facebooker. Hij noemt de dislike-knop een manier om empathie uit te drukken. Hij gaat er dus vanuit dat ze daarover beschikken. Volgens hem voelt het niet comfortabel om triest nieuws vanuit je comfortabele zetel te liken. Nee, als je een beetje humaan bent niet, nee. ‘Maar’, benadrukte hij in het VTM Nieuws, ‘Mensen willen wel duidelijk maken dat ze met je meeleven en je begrijpen.’
Ja, waar was die verdomde dislike-knop toen Facebook overspoeld werd door foto’s van de verdronken driejarige Aylan. Toen iedereen over de zelfmoord van Joost Zwagerman begon. Toen een uitgemergelde ijsbeer viraal ging en ons aan de opwarming van de aarde herinnerde. En o ja, toen de papa van mijn Facebook-vriend overleed. Ik had me er met de dislike-knop telkens snel vanaf kunnen maken. Met een publieke 10 op 10 voor empathie én nog tijd over voor een selfie. Een medelevende reactie schrijven, wie steekt daar nog energie in? In het echt doen we toch ook niet meer dan 1 minuut aan empathie? Dat kunnen we zelfs nog inkorten door net als op Facebook gewoon onze omgekeerde duim te tonen.
Verbale
diarree Anderzijds is de dislike-knop misschien wel de perfecte oplossing voor de zogenaamde Helden van het Internet. Zo noemt men de internettrollen in de gelijknamige rubriek van het VIER-progamma Karen & De Coster. Daarin belt Eric Goens bij online vuilbekkers aan en krijgt u de man te zien achter ‘Het is allemol stront, van mij mogen die vluchtelinge verzuipe’, ‘Ik zal Tommelein zijne dikke kop terug wakker kloppe’ of ‘Wie zegt dat Karen ne naturel heeft krijgt ne kopstoot’. Ze schuifelen wat verlegen, krabbelen terug, slaan de deur dicht of trekken occasioneel een mes. Toegegeven, de vind-ik-niet-leuk gevoelens van die laatste moeten we niet aanmoedigen. Maar mogelijk is de dislike-knop in heel wat gevallen een hygiënisch alternatief voor verbale diarree? Gewoon een stille, ontevreden duim in plaats van dreigen met kopstoten en vuistslagen. Al bevroeden experts een ander icoon. Hoe dan ook blijft het de vraag wat de dislikes met ons zullen doen. Eensgezind om de vluchtelingencrisis zuchten, oké. Maar wat als het over uw persoonlijk leven gaat? We zullen vast niet meer imperfecties tonen als we meer kritiek kunnen oogsten. Onlangs streamden twee Nederlandse televisiemakers hun leven op het internet. Het experiment diende voor een documentaire en zou 3 weken duren. Na 15 dagen werd het al stopgezet. De continue kritiek van de kijkers viel de mannen te zwaar. ‘Als je nergens nog een schild hebt, word je zo boos, gefrustreerd, verdrietig, dat je het ‘rustig’-stemmetje in je hoofd niet meer hoort.’ Klinkt echt niet-zo-leuk. Misschien moeten we ook nog een rustig-knop krijgen.
(Verschenen in Het Nieuwsblad
18/09/2015)
