07 maart 2015

De Grote Leegte

DE GROTE LEEGTE
Het is een koude ochtend maar de zon schijnt en de hemel is helder. Ik verlang naar rust, stilte, naar het gevoel van eenwording met de natuur dat ik in de stad mis. En dus heb ik in het park een plek gezocht waar het verkeer nauwelijks hoorbaar is. Al kan ik er niet ontsnappen aan de vele joggers, die me in hun fluo outfits en met verwrongen gezichten, hijgend en snuivend voorbijsteken. Het stampen van hun voeten, als een opfokkende beat, doet vermoeden dat er een bosbrand woedt en ook ik het dringend op een lopen moet zetten. Maar onder de nog kale, grillige bomen wacht een vriendelijk bankje, pal in het zonlicht. Ik neem plaats en sluit een poos de ogen, om de warmte op mijn gelaat beter te voelen. Niet veel later wrijft iets langs mijn schenen. Het blijkt een enthousiast hondje. Aan de andere kant van z’n lange les hangt een verbaasde dame. ‘Dat doet ‘em nu anders nooit!’, stamelt ze. ‘We hebben dan ook hetzelfde kapsel’, antwoord ik, knikkend naar haar langharige, donkerblonde viervoeter. Een glimlach plooit haar kaken tot kussentjes.

Terwijl dame en hond in de verte verdwijnen, gaan mijn gedachten uit naar een brief die ik die morgen heb gekregen. Van een prille vriendin, een bijzondere vrouw die een erg moeilijk leven achter de rug heeft maar nooit in de slachtofferrol bleef hangen. In tegendeel, haar ervaringen inspireerden haar om voor de schoonheid te leven. In haar brief beschrijft ze de theatermonoloog waaraan ze werkt en hoe dat proces haar leven beïnvloedt. Ik vind die blik op haar zielenroerselen een hele eer. Kan het betekenen dat zij, vijfentwintig jaar ouder dan ik, zich door mij begrepen voelt? ‘Lieve jonge, oude vrouw’, klonk haar aanhef. Wat bedoelde ze? Een oude ziel in een jong lichaam, misschien? Dat heb ik wel vaker gehoord. Al is dat lijf vastbesloten om z’n ziel in te halen, bedenk ik glimlachend en staar voor me uit. Alsof ze net ontsnapt zijn uit een seksistische speelgoedbrochure, rennen een meisje met een krakkemikkige roze buggy en een jongetje met een blinkende rode brandweerhelm dwars door mijn gezichtsveld. Dan schrijdt een platinablonde hond voorbij. Haar wimpers zijn opvallend lang, haar arrogante blik vertelt me dat ik niet goed genoeg ben om haar stront op te rapen. In de ogen van haar platinablonde bazin lees ik dezelfde boodschap. (Dat vindt deze oude ziel niet zo erg.)

Waarover zou ik mijn kersverse pennenvriendin kunnen terugschrijven, vraag ik me af. Ik kan haar vertellen over de tentoonstelling die ik onlangs bezocht en die me onverwachts tot tranen toe beroerde. Of zou ik haar toevertrouwen dat ik me in de grote leegte bevind, en hoe bevrijdend maar bij momenten ook beangstigend die is? Want enkele weken geleden nam ik misschien wel de moeilijkste beslissing van mijn leven. Eén die mijn toekomstplannen deed verdampen als een fata morgana. Niet dat er in het leven ooit veel zekerheden zijn, maar het kan wél zo lijken. Als je maar lang genoeg gelooft in de route die je voor jezelf hebt uitgestippeld, lijkt het niet mogelijk dat het ooit de andere kant op zal gaan. Tot plots iemand sterft, een inspirerend mens spreekt, of je ziek wordt of een dieptepunt bereikt: iets schudt je wakker, doet je beseffen dat je niet meer op deze manier verder kùnt gaan. Maar wat er in de plaats komt, is nog onduidelijk. Het verwachtte landschap verdwijnt, de grote leegte ontvouwt zich. Haar stille omhelzing dwingt overgave af. Je kunt alleen nog maar nu leven. Niet straks. En wie ben je nog, als je plots zo veel dingen niet meer bent? Ik ben slechts een jonge, oude vrouw, op een bankje in de zon. De toekomst ligt weer open.

(Verschenen in Het Nieuwsblad Magazine, 07/03/2015)

Wat drijft een man als J. de Witte?

In de aanloop naar Wereldvrouwendag dook er een vrouwonvriendelijke kerel op...

WAT DRIJFT EEN MAN ALS 'JOZEF DE WITTE'?

Zondag is het internationale vrouwendag en vandaag wordt er in Brussel al een Wereldvrouwenmars gehouden, met als motto ‘Women on the March Until we are all free’. Ik vrees dat we dan nog een hele tijd mogen stappen, maar het blijft een nobel streven. En gezien Wereldvrouwen...dag in het teken staat van solidariteit tussen vrouwen - op andere dagen zetten we elkaar pootje lap uit jaloezie op elkaars handtas- beleef ook ik plotse, hevige buien van solidariteit. In zo’n bui viel mijn oog op een artikel van het online magazine Charlie, waarin schrijfster Lara Taveirne haar beklag doet over ene gemene Jozef de Witte van De Morgen.

AFKRAKEN TEGEN BETALING
Jozef de Witte is het pseudoniem van een anonieme schrijver die eerder Vlaamse uitdrukkingen gebruikt - zoals ‘spijtig’ in plaats van ‘jammer’ – maar een Nederlander zegt te zijn. En terwijl de echte Jozef De Witte, directeur van het Interfederaal Gelijkekansencentrum, zich inzet tegen discriminatie bij dienstenchequebedrijven, heeft deze de Witte een rubriek waarin hij met leesbaar plezier – u hoort hem haast smakken van genot- de debuten van Vlaamse auteurs verguist. Dat de inhoud hem niet kan bekoren, tot daar aan toe. Maar toen de roman van Lara Taveirne aan de beurt was, besloot hij zich op haar, volgens hem véél te sexy auteursfoto af te reageren. Wat me even deed vermoeden dat Jozef de Witte de schuilnaam is van een zure mannin, die uit afgunst een stuk van haar vulpen beet toen ze de snoet van Lara zag (het was tenslotte nog geen vrouwendag). Ware het niet dat de Witte zich in datzelfde artikel verwondert over vrouwen die tegelijk menstrueren. Een fenomeen dat de meeste vrouwen kennen. Dat doen wij nu eenmaal automatisch als we elkaar vaak zien – tenzij de pil de boel regelt. Het is een soort solidariteit die, in tegenstelling tot die van vrouwendag, wel zo’n twaalf keer per jaar de kop kan opsteken. Wie dat niet weet, heeft geen eierstokken. J. de Witte is dus vast een kerel. Eén die het werk van vrouwen beoordeelt op basis van hun uiterlijk. En eén die z’n krant voorstelde om af te kraken tegen betaling – of hij daarvoor betaald wordt of zelf betaalt, laat ik in het midden. Of een kerel die dat aanbod van de redactie kreeg en meteen als een uitzinnige aap op zijn stoel begon te wippen, roepend van ‘ja, joepie, afkraken’. Waarop hij toch benauwd vroeg:’ ‘Anoniem, hé, want ik wil niet dat Kris Van Steenberge of Griet Op de Beeck woedend hun behoefte in mijn brievenbus deponeren.’

TRAGISCH SUJET
Plotse, hevige gevoelens van solidariteit doen wat met een vrouw. Even dacht ik dat ik in naam van Lara en lotgenoten, revanche moest nemen. Uit het grote-auto-klein-piemeltje-principe viel vast iets over grote bekken te puren. Ook werd gesuggereerd dat deze Jozef eigenlijk Marnix Peeters heet en dus kon ik beweren dat ik op diens kale hoofd reeds het begin van een urinebuis had ontwaard. Maar dan zou ik me verlagen tot het niveau van de Witte. Er zat dus niks anders op dan ervoor te zorgen dat hij ons niet meer kan raken omdat
wij hem vergéven. Dat lukt als we Jozef begrijpen: natuurlijk is het eigenlijk de schuld van z'n ouders. Z'n vader was allicht een eikel die hem voortdurend bekritiseerde, waardoor Jozef als kind al vreselijk onzeker werd. Daarom zocht hij erkenning bij z'n moeder, wat dat rotwijf hem niet gaf, waardoor hij niet van zichzelf leerde houden. Een pijn die hem nu tot wraak drijft. Zij het vanachter het veilige schild der anonimiteit. Want écht voor zichzelf opkomen, durft Jozef niet. Diep van binnen blijft hij immers vrezen dat z’n vader gelijk had en hij een talentloze zak is die nooit écht goede boeken zal schrijven – een vloek die hij de debutanten in zijn rubriek ook toewenst. En natuurlijk gelooft hij dat alle vrouwen hem in de steek zullen laten, net als z’n moeder. Maar ondertussen blijven ze wel verdomd aantrekkelijk, met hun sexy gedoe op achterflappen. Wat een marteling! En na negen weken loopt de rubriek ten einde en moet Jozef de Witte zijn gal weer tegen z’n opgezette kanarie spuwen. Arme, arme kerel!
Ach, één ding pakken ze hem niet af. Al die nieuwsgierige vrouwen die zich afvragen welk tragisch sujet er achter z’n alias schuilgaat. Hoelang we ook marcheren, van die vraag zullen wij, vrouwen, ons nimmer kunnen bevrijden.

(Verschenen in Het Nieuwsblad, 06/03/2015)